ΙΠΠΟΔΡΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Το 390 μ.Χ. κατά διαταγή του ηγούμενου των Ιλλύριων στρατιωτών του Βουθέρικου συλλήφθηκε ηνίοχος του Ιπποδρόμου λόγω κακοήθειας. Επειδή ο όχλος απαιτούσε την αποφυλάκισή του και ο Βουθέρικος αρνούνταν, ο λαός στασίασε και σκότωσαν αυτόν και τους αξιωματούχους του. Ο Θεοδόσιος μόλις πληροφορήθηκε το περιστατικό οργίστηκε τόσο πολύ ώστε διοργάνωσε αγώνες στον Ιππόδρομο με στόχο την εξολόθρευση του παρευρισκόμενου πλήθους. Κατά την σφαγή σκοτώθηκαν 7000 ή κατά άλλους 15000 πολίτες.
Ο Αμβρόσιος ταράχθηκε τόσο από την συμπεριφορά του Θεοδόσιου ώστε κατέφυγε εις την εξοχή και δεν επιθυμούσε να τον δει. Εκεί του έγραψε μια επιστολή ελέγχοντας αυτόν και του συνιστούσε βαθιά μετάνοια, άνευ της οποίας δεν θα τον άφηνε να μεταλάβει τα άχραντα μυστήρια. Ο Θεοδόσιος δεν έδωσε σημασία εις την επιστολή και μετά από λίγες ημέρες εμφανίσθηκε εις τον ναό. Κατά την διήγηση του Θεοδώρητου ο Αμβρόσιος εμφανίσθηκε εις τα πρόθυρα και εμπόδισε την είσοδο στον αυτοκράτορα. Ο αυτοκράτορας με τις συστάσεις του Αμβρόσιου υπέβαλε εαυτόν εις οκτάμηνο μετάνοια καθ’ όλο το διάστημα της οποίας «βασιλικώ κόσμω ουκ εχρήσαντος» Τότε υπό υπόδειξη του Αμβρόσιου ο αυτοκράτορας εφάρμοσε νόμο ο οποίος απαγόρευε την εκτέλεση της θανατικής καταδίκης άνευ παρέλευσης χρονικού διαστήματος ενός μηνός ώστε να υπάρχει χρόνος για πιο σωστές αποφάσεις. Τέλος όταν ο Θεοδόσιος τα Χριστούγεννα μετανόησε πέφτοντας στα γόνατα, απεττίλοντας τις τρίχες του και κλαίγοντας, του επετράπη από τον Αμβρόσιο να συμμετάσχει των αχράντων μυστηρίων. Το επιτίμιο αυτό προς τον αυτοκράτορα μας το αναφέρει ο Παυλίνος (γραμματέα ςτου αγίου), στο Βίος Αμβροσίου, 7.
Κατά τον Θεοδώρητο σε άλλο περιστατικό ο Αμβρόσιος δεν άφησε τον Θεοδόσιο να εισέλθει εις το ιερό με το ιερατείο αλλά του όρισε θέση ανάλογη με τον λοιπό λαό φρονώντας ότι «αλουργίς βασιλέας ουχ ιερά ποιεί».
Το κήρυγμα του Αμβρόσιου σε γενικές γραμμές ήταν πάρα πολύ δυνατό ώστε και αυτός ο Αυγουστίνος επέστρεψε από τους λόγους του στον Χριστιανισμό το 387 μ.Χ. Ο Αμβρόσιος συνέγραψε ως ηθικολόγος πλήθος έργων και ύμνους σε ιαμβικό δίμετρο. Έλληνες οι οποίοι έγραψαν για τον Αμβρόσιο είναι ο Σωκράτης, ο Σωζόμενος, ο Θεοδώρητος, ο Νικηφόρος Κάλλιστος και ο Συμεών ο μεταφραστής.

Επί «μεγάλου» Θεοδοσίου και του υιού του Αρκαδίου, αφ’ ενός μεν σφαγιάσθηκαν 15.000 Έλληνες στην Θεσσαλονίκη, γιατί αρνήθηκαν να βαπτίσουν τα παιδιά τους, αφ’ ετέρου δε διατάχθηκε η πλήρης καταστροφή των ναών και των μνημείων της Αρχαίας Ελλάδας, με τέτοιο τρόπο, «ώστε να μην μείνει τίποτα που να τα θυμίζει», όπως έλεγε ένα διάταγμα (Πηγή: Περιοδικό Ιχώρ, τεύχος 28, άρθρο «Πίστη και Γνώση, Ελληνικότητα και Ανατολικισμός», Γρηγόρης Δ. Δέπος, σελίδα 52)
Τον Δεκέμβριο του +390 ο Γότθος στρατηγός Βοθέριχος, αρχηγός της Βυζαντινής φρουράς της Θεσσαλονίκης, προσπαθεί να επιβάλλει τον εκχριστιανισμό των Ελλήνων κατοίκων της πόλεως. Αποτέλεσμα, η εξέγερση του λαού που προσπαθούσε απεγνωσμένα να διατηρήσει την ταυτότητά του. Η Γοτθική φρουρά της πόλεως στην αρχή αιφνιδιάστηκε και πολλοί αξιωματικοί και στρατιώτες σκοτώθηκαν. Ο Θεοδόσιος πληροφορείται το συμβάν και με δόλιο τρόπο, τάχα για να εξευμενίσει τα οξυμμένα πνεύματα, καλεί τον λαό της πόλεως στον Ιππόδρομο, για να παρακολουθήσουν την ιπποδρομία. Εκεί μέσα, μόνο σε τρεις ώρες, κατασφάζει με την βοήθεια των Γότθων 7.000 πολίτες, σύμφωνα με τον ιστορικό Θεοδώρητο, ενώ κατά τον Κεδρηνό, τον Θεοφάνη και άλλους, ο αριθμός των θυμάτων ξεπερνά τις 15.000. «Τους θέρισαν όλους», γράφει ο Θεοδώρητος, «σαν καλαμιές στον θερισμό». Η σφαγή της Θεσσαλονίκης θεωρείται από τους ιστορικούς το πιο αποτρόπαιο, εν ψυχρώ έγκλημα, ενός μονάρχη της αρχαιότητας.
Κεκαυμένου Στρατηγικόν: το Βυζάντιο στον 11ο αι.
Μελετώντας τις απόψεις του Κεκαυμένου για το σπίτι και τις ιδιωτικές υποθέσεις, είναι δυνατόν να ανάγουμε την οπτική γωνία του συγγραφέα σε γενικότερες αρχές που διέπουν ιστορικά τη βυζαντινή κοινωνική ζωή κατά τον 11ο αιώνα. Στην παράγραφο περί φροντίδας του νοικοκυριού, ο συγγραφέας ισχυρίζεται πως «δεν υπάρχει καλύτερος πόρος ζωής από το να εργάζεσαι τη γη». Η αγροτική οικονομία κατά τον 11ο αιώνα γενικά ανθεί στο Βυζάντιο. Αναφέρεται στο ρόλο της πίστης και της ακολουθίας της λειτουργίας στη ζωή του ατόμου, θεωρώντας πως είναι το υπόβαθρο για τη σωτηρία της ψυχής. Αληθεύει το γεγονός πως οι Βυζαντινοί παρουσιάζονται εν γένει πιστοί σε κάθε στιγμή της ζωής τους.Αποτέλεσμα της εμμονής στην ιδέα της πυρηνικής οικογένειας είναι το γεγονός πως η ζωή παίρνει έναν αυστηρά ιδιωτικό χαρακτήρα. Το θέατρο, τα κοσμικά κτήρια σε ρυθμό βασιλικής και οι στοές, άλλοτε χώροι εμπορίου, συναλλαγής και συνάθροισης, έχουν εξαφανιστεί. Ο ιππόδρομος επιζεί μόνο στην Κωνσταντινούπολη, αλλά λειτουργεί λίγες μέρες το χρόνο, ως τόπος αυτοκρατορικών τελετών. Ο κόσμος περνά τη ζωή του μέσα στα σπίτια με τρόπο πολύ διαφορετικό απ ότι στο παρελθόν.