Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2012

Μελέτη υποστηρίζει τη θεωρία ότι ο ανθρώπινος ιός HIV προήλθε από αφρικάνικους χιμπαντζήδες

Μελέτη υποστηρίζει τη θεωρία ότι ο ανθρώπινος ιός HIV προήλθε από αφρικάνικους χιμπαντζήδες

Επιστήμονες έχουν εντοπίσει σε χιμπατζήδες του νότιου Καμερούν, έναν ιό σαν τον HIV (τον ιό που προκαλεί την ασθένεια του AIDS στον άνθρωπο), γεγονός που φαίνεται να επιβεβαιώνει την υποψία πως αυτά τα μέρη αποτελούν φυσική δεξαμενή του ιού στις άγριες περιοχές. Η ανακάλυψη υποστηρίζει τη θεωρία πως οι πρώτοι άνθρωποι που μολύνθηκαν με τον HIV, είχαν έρθει σε επαφή με μολυσμένο αίμα από άγριους χιμπαντζήδες της ζούγκλας, πριν τελικά διαδώσουν τον ιό στο κοντινό Κινσάσα, της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και από εκεί σε ολόκληρο το κόσμο. Οι ερευνητές με επικεφαλής τη Βεατρίκη Χαν, του πανεπιστημίου της Αλαμπάμα στο Μπέρμιγχαμ ταξίδεψαν στο Καμερούν για να συλλέξουν περιττώματα από το είδος χιμπαντζήδων Pan troglodytes troglodytes.
Η ερευνητική ομάδα γνώριζε πως μερικοί αιχμάλωτοι χιμπατζήδες αυτού του υποείδους είχαν βρεθεί να μεταφέρουν ένα στέλεχος Πιθηκόμορφου Ιού Ανοσοανεπάρκειας (Simian Immunodeficiency Virus - SIV), σχεδόν ίδιου με το ανθρώπινο στέλεχος HIV-1, αλλά δεν ήταν σαφές πώς μεταφέρθηκε στα ζώα αυτά ο ιός.Πειστικότερες αποδείξεις πως αυτά τα πλάσματα ήταν υπεύθυνα για την ανθρώπινη πανδημία του AIDS θα προέρχονταν από την ανακάλυψη μιας δεξαμενής SIV στους άγριους χιμπατζήδες της Δυτικής Αφρικής, παρόμοιου με τον ανθρώπινο HIV. Οι ελπίδες της ερευνητικής ομάδας για την εύρεσης μιας τέτοιας δεξαμενής ήταν μεγάλες: πριν από μερικά χρόνια βρήκαν ένα άλλο στέλεχος του SIV, αρκετά διαφορετικό από τον ανθρώπινο ιό, σε ένα διαφορετικό υποείδος του άγριου χιμπατζή που ζει στην Ανατολική Αφρική. Όπως αναμενόταν, η ανάλυση των δειγμάτων του Καμερούν αποκάλυψε την παρουσία αντισωμάτων ενάντια στον ανθρωπόμορφο SIV και ίχνη του ιικού γενετικού υλικού. Βάσει των δειγμάτων τους, οι ερευνητές υπολογίζουν πως περίπου το 30 - 35% αυτών των χιμπατζήδων είναι μεταφορείς. Η ερευνητική ομάδα παρουσιάζει τα συμπεράσματά της στην επιστημονική επιθεώρηση Science. "Ο ιός δεν φαίνεται να προκαλεί στους χιμπαντζήδες συμπτώματα που μοιάζουν με το AIDS", αναφέρει η Χαν, "δεδομένου ότι οι αιχμάλωτοι χιμπαντζήδες που είναι μολυσμένοι δεν φαίνονται να αναπτύσσουν την ανοσοανεπάρκεια", καταλήγει. "Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να ανακαλύψουν γιατί συμβαίνει αυτό", αναφέρει ο Πολ Σαρπ, γενετιστής για τους ιούς στο βρετανικό πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, συμμετέχων στη μελέτη. "Ο ιός μεταφέρθηκε πιθανώς στους ανθρώπους λόγω κατανάλωση ωμού κρέατος από κυνήγι. Η πλέον πιθανή διαδρομή, βασισμένη στη βιολογία αυτών των ιών, είναι ανθρώπινη έκθεση στο μολυσμένο αίμα χιμπατζήδων ή σε σωματικά υγρά κατά τη διάρκεια του κυνηγιού και της σφαγής", καταλήγει η Χαν. "Η γενετική του SIV των άγριων χιμπαντζήδων είναι πολύ κοντά στον ανθρώπινο ιό. Αυτό σημαίνει πως οι άνθρωποι απέκτησαν άμεσα τον ιό από τους χιμπαντζήδες, και δε φαίνεται να ισχύει η θεωρία που λέει πως τόσο οι άνθρωποι όσο και οι χιμπαντζήδες μολύνθηκαν από τους πιθήκους. Είναι ασαφές πώς ο ιός προέκυψε στους χιμπαντζήδες, αλλά πιθανώς προέρχεται από δύο στελέχη ιού που υπήρχαν σε πιθήκους θηράματα των χιμπαντζήδων", προτείνει ο Σαρπ.


Η ανάλυση της πορείας της ανθρώπινης πανδημίας έχει επισημάνει το Κινσάσα ως επίκεντρο του ξεσπάσματος. Το πρώτο οροθετικό ανθρώπινο αίμα εντοπίστηκε στο Κινσάσα το 1959. "Ο ιός είναι σχεδόν βέβαιο πως μεταφέρθηκε εδώ από τους ανθρώπους. Οι χιμπατζήδες δεν περπατούν στους δρόμους του Κινσάσα", καταλήγει ο Σαρπ. Η θεωρία υποστηρίζεται από το γεγονός ότι οι ποταμοί, οι κύριες οδοί μεταφοράς μέσω της πυκνής δυτικής αφρικανικής ζούγκλας, αποτελούν έναν εύκολο τρόπο μεταφοράς από το νότιο Καμερούν στο Κινσάσα. Στην πόλη, το αστικό περιβάλλον θα ήταν πολύ πιο εύκολο για τη μετάδοση του ιού μεταξύ των ανθρώπων. "Όμως αποτελεί μία δύσκολη ιστορία που δεν μπορεί να ελεγχθεί με βεβαιότητα. Μιλάμε για κάτι το οποίο θα πρέπει να συνέβη πριν από 75 χρόνια. Φαίνεται τελικά πως κατά το μεγαλύτερο μέρος πρόκειται για παιχνίδι πιθανοτήτων, το συγκεκριμένο στέλεχος να μεταλλαχθεί και τελικά να προκαλέσει τον παγκόσμιο τρόμο", καταλήγει ο Σαρπ. Το στέλεχος HIV-2, φαίνεται να έχει προέλθει από τους σκουρόχρωμους πιθήκους, το οποίο επίσης προκαλεί AIDS στους ανθρώπους, αλλά αυτός ο ιός είναι περιορισμένος σχεδόν εξ ολοκλήρου στη Δυτική Αφρική.

Chimpanzee Reservoirs of Pandemic and Nonpandemic HIV-1


...........................................................................

The evolution of HIV-1 and the origin of AIDS

Phil. Trans. R. Soc. B (2010) 365, 2487–2494
Paul M. Sharp1,* and Beatrice H. Hahn2,3

.................................................................................................................................

Dating the Age of the SIV Lineages That Gave Rise to HIV-1 and HIV-2

Citation: Wertheim JO, Worobey M (2009) Dating the Age of the SIV Lineages That Gave Rise to HIV-1 and HIV-2. PLoS Comput Biol 5(5): e1000377. doi:10.1371/journal.pcbi.1000377
..............................................................