Εκπαίδευση για την Ειρήνη

Τα Ηνωμένα Έθνη όρισαν την 21η Σεπτεμβρίου ως ημέρα παγκόσμιας κατάπαυσης του πυρός και μη βίας, μια πρόσκληση σε όλα τα έθνη και τους ανθρώπους να την τιμήσουν με κατάπαυση των εχθροπραξιών.

Εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά συμμετέχουν σε ένοπλες συρράξεις, υποφέρουν κακοποιήσεις, βιασμούς και εκμετάλλευση, μένουν ορφανά ή ανάπηρα.

Αν και στην πραγματικότητα μια ημέρα ειρήνης δεν θα μπορούσε να επουλώσει τα βαθειά τραύματα του πολέμου στα κορμιά και την ψυχή εκατομμυρίων παιδιών, τουλάχιστον είναι μια ευκαιρία που προσφέρει η ημέρα αυτή για την επιτάχυνση κάθε δράσης προς την κατεύθυνση ενός πιο ειρηνικού κόσμου.

Ποιες είναι αυτές οι δράσεις; Ποιοι αναλαμβάνουν να τις φέρουν εις πέρας; Μόνο τα τελευταία χρόνια κατανοήθηκε η επιτακτική ανάγκη για εκπαίδευση των εθνών με στόχο την παγκόσμια Ειρήνη. Λίγοι είναι οι διεθνείς οργανισμοί που ξεκίνησαν τέτοιες προσπάθειες.

Η εκπαίδευσή μας θα πρέπει να μας εμφυσήσει τις σημαντικότερες ανθρώπινες αξίες και να συμβαδίσει με το πνεύμα της δημοκρατίας, της ειρήνης, της συνεργασίας των λαών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ανθρώπινης αλληλεγγύης και των ανθρωπιστικών αξιών.

Η εθνικιστική ιδεολογία και η εθνικιστική παιδεία περιορίζουν τα περιθώρια της δημιουργικής επικοινωνίας με τους άλλους λαούς. Λειτουργούν ως ανυπέρβλητα εμπόδια σε μια πιθανή πολιτισμική και κοινωνική συνάντηση, συνεργασία και επικοινωνία με άλλα κράτη.

Η εκπαίδευση στην Ελλάδα σήμερα σχεδιάζεται και προσανατολίζεται προς αυτή την κατεύθυνση, χωρίς όμως να έχει σημαντικά αποτελέσματα. Προφανώς οι εθνικιστικές επιρροές των ελληνόπουλων μέσα από το οικογενειακό τους περιβάλλον (αν λάβω υπόψη τα ακούσματά μου από παππούδες για πολέμους, διωγμούς και «ορκισμένους» εχθρούς) είναι ακόμη και σήμερα πολύ ισχυρές.

Δεν πρέπει όμως να απογοητευόμαστε γιατί θα υπάρχουν πάντα άνθρωποι που θα μάχονται ενάντια στον πόλεμο, μελλοντικά θα αφυπνιστούν πολύ περισσότεροι, που δεν θα διαπραγματεύονται την ειρήνη και την αλληλεγγύη ανάμεσα στους λαούς, αλλά και που θα εργάζονται συστηματικά γι αυτό, δίνοντας προτεραιότητα, σε αυτό που είναι και η ουσία, δηλαδή, στην εκπαίδευση.

Στόχος λοιπόν των φορέων της εκπαίδευσης στην Ελλάδα αλλά και τον κόσμο θα πρέπει να είναι η προώθηση της Εκπαίδευσης για την Ειρήνη ώστε να αποτραπούν οι επαναλαμβανόμενοι κύκλοι βίας και συγκρούσεων μέσω της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών.